1. Sếp hay xếp là đúng chính tả?
Như Nghệ ngữ đề cập ở trên, sếp hay xếp là đúng chính tả còn tùy theo từng ngữ cảnh. Cụ thể nếu để gọi cấp trên, giám đốc, người chỉ huy… thì phải gọi đúng là sếp; ngược lại nếu đặt vào vị trí trong hệ thống phân loại, đánh giá thì phải “xếp” (xếp loại). Hoặc khi xếp vào một góc nào đó, không còn ngó đến thì phải “xếp” (xếp xó). Vì thế, để phân biệt sếp hay xếp mới đúng bạn đọc hiểu nghĩa từng từ này như sau:
1.1. Sếp là gì?
Trong từ điển tiếng Việt, sếp là danh từ có nghĩa “người chỉ huy, người cai quản”. Như vậy, ở nơi làm việc thì cấp trên được gọi là sếp: giám đốc, trưởng phòng, sếp tổng… Hoặc bạn có thể tra trên báo chí, từ “sếp” được dùng rất nhiều. Ví dụ ở báo Tuổi trẻ chúng ta có các bài viết sau:
-
Khi gen Z lên mạng chửi sếp và đối tác sáng đêm
-
Mời sếp nhận món quà ‘kịch độc’
-
Sếp nhà người ta: Cho đi học, cho đi du lịch, lại còn tặng xe
-
Sếp KIDO Trần Lệ Nguyên: Thời bán hàng livestream đã tới, doanh nghiệp không thay đổi sẽ lạc hậu
-
Hai sếp Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam từ chức
Như vậy, bạn luôn nhớ sếp là từ gọi cấp trên, người chỉ huy, người đứng đầu: giám đốc, cấp trên… nhé!
1.2. Xếp là gì?
Sở dĩ nhiều người phân vân sếp hay xếp là đúng chính tả vì hai từ này đều có nghĩa khi đứng độc lập. Hơn nữa, thói quen của rất nhiều người luôn gọi sếp là… xếp (dù biết sai nhưng đã gọi quen). Vậy xếp là gì? Trong từ điển tiếng Việt từ xếp có các nghĩa sau.
-
Là động từ có nghĩa “đặt từng cái một theo đúng vị trí, hàng lối hoặc trật tự nhất định”. Ví dụ: xếp quần áo, xếp sách lên giá, trò chơi xếp hình…
-
Là động từ có nghĩa “đặt vào vị trí trong hệ thống phân loại, đánh giá”. Ví dụ: xếp loại học sinh, xếp loại học lực…
-
Là động từ có nghĩa “để lại, gác lại một chỗ nào đó, tạm thời không chú ý đến”. Ví dụ: xếp bút nghiên lên đừng tranh đấu, xếp việc ấy lại…
-
Là danh từ có nghĩa “tập hợp những vật cùng loại có hình tấm mỏng xếp chồng lên nhau làm thành một đơn vị”. Ví dụ: Một xếp giấy, xếp vải (đồng nghĩa với đệp, tập, xấp)
-
Là động từ (phương ngữ) có nghĩa gấp, ví dụ xếp tờ giấy thành con thuyền
Ví dụ trên báo chí chúng ta thấy từ xếp được dùng nhiều ở các bài viết như sau:
-
EVNNPC được Fitch Ratings xếp hạng tín nhiệm ở mức “BB+” với triển vọng ổn định
-
Đặt tên khu phố, ấp sau sắp xếp phải phù hợp với lịch sử
-
Xếp hàng cả tiếng săn vé máy bay, tour siêu khuyến mãi
-
TP.HCM sắp xếp 80 phường, giảm 39 phường
-
Bảng xếp hạng Premier League vòng 3
Như vậy, bạn cần nhớ xếp là từ thường được dùng trong “xếp loại”, “sắp xếp”, “thu xếp”… >>>Xem thêm: Sum vầy hay xum vầy? Sum suê hay xum xuê?
2. Bảng phân biệt xếp hay sếp chi tiết
Để bạn đọc phân biệt sếp hay xếp là đúng chính tả theo từng ngữ cảnh cụ thể. Chuyên mục Hỏi đáp tiếng Nghệ đã tổng hợp qua bảng sau. Mời bạn theo dõi nhé!
Bảng phân biệt sếp hay xếp
Thắc thường gặp
Cách viết đúng chính tả
thu xếp hay thu sếp
thu xếp
xếp tổng hay sếp tổng
sếp tổng
sếp trưởng hay xếp trưởng
sếp trưởng
làm sếp hay làm xếp
làm sếp
bốc sếp hay bốc xếp
bốc xếp
cấp trên còn gọi là sếp hay xếp
cấp trên còn gọi là sếp
ông sếp hay ông xếp
ông sếp
cấp trên là sếp hay xếp
cấp trên là sếp
dùng từ sếp hay xếp
tùy theo ngữ cảnh
giám đốc gọi là sếp hay xếp
giám đốc gọi là sếp
gọi là sếp hay xếp
sếp
làm xếp hay làm sếp
làm sếp
quan sếp hay quan xếp
quan sếp
sắp xếp hay sắp sếp
sắp xếp
sắp sếp hay sắp xếp
sắp xếp
sếp loại hay xếp loại
xếp loại
sếp lịch hay xếp lịch
xếp lịch
sếp lớn hay xếp lớn
sếp lớn
sếp sơn hay xếp sơn
sếp sơn (tên gọi đùa ca sĩ Sơn Tùng MTP)
sếp xó hay xếp xó
xếp xó
viết là sếp hay xếp
tùy theo ngữ cảnh
xóm xếp hay xóm sếp
xóm xếp
xếp hàng hay sếp
xếp hàng
xếp đặt hay sếp đặt là đúng
xếp đặt
Kết lại, khi thắc mắc sếp hay xếp là đúng chính tả thì bạn đọc nhớ sếp là từ gọi cấp trên, người chỉ huy, người đứng đầu; còn xếp từ thường được dùng trong “xếp loại”, “sắp xếp”, “thu xếp”… Nếu còn thắc mắc nào khác bạn có thể nhắn tin qua Facebook tiếng Nghệ Tĩnh nhé.
Tổng hợp bởi www.nghengu.vn
