Vì sao tôi lại thích I’m a cyborg but that’s ok, trong khi bản thân tôi không thực sự hứng thú với thể loại phim “điên” (hay phim kỳ quặc?), nhất lại là phim Hàn Quốc. Để trả lời cho câu hỏi này, hôm nay tôi quyết định xem lại bộ phim lần thứ hai để hiểu thêm về nó (vì thú thật lần thứ nhất xem phim tôi vẫn chưa hiểu lắm, chỉ “cảm” thôi). Và khi xem xong, tôi nhận ra rằng bộ phim còn thú vị hơn, đáng yêu hơn và ý nghĩa hơn tôi tưởng rất nhiều. I’m a cyborg but that’s ok đâu chỉ hài hước, đâu chỉ kỳ lạ, mà còn rất lãng mạn, cảm động và đầy chất thơ. Một bộ phim đáng xem nhưng không dành cho tất cả mọi người.
I’m a cyborg but that’s ok kể về cuộc sống trong một bệnh viện tâm thần mà nhân vật chính là Young-goon, một cô gái luôn cho rằng mình là người máy và một anh chàng chuyên ăn cắp vặt có tên Il-sun. Hai người đều là bệnh nhân tâm thần và đều kì quặc (theo những cách khác nhau). Young-goon phải trải qua cú sốc tâm lý lớn lao khi mất đi người bà mà cô yêu thương nhất. Cô tin rằng mình là một người máy, nên từ chối ăn uống bất cứ thứ thức ăn nào người ta mang tới cho cô (vì người máy đâu cần phải ăn). Thay vào đó, Young-goon nạp “năng lượng” cho mình bằng cách …xạc pin như người máy và sống theo bẩy quy tắc nghiêm ngặt của người máy (không thương cảm, không biết ơn, không cảm thấy tội lỗi, không buồn bã,…). Do từ chối không chịu ăn uống, Young-goon bị suy dinh dưỡng khá nặng và thỉnh thoảng lại lăn ra ngất (nhưng cô luôn cho rằng mình bị ngất vì…hết pin). Il-sun dường như đỡ “điên” hơn Young-goon nhưng cũng là một nhân vật hết sức “bí ẩn” của bệnh viện. Anh là một tay chuyên ăn cắp vặt, nhưng chỉ ăn cắp khi nào sự thèm khát được ăn cắp nổi lên. Ý thức được rằng mình vẫn còn lòng thương người, Young-goon cầu xin Il-sun ăn cắp…lòng thương để cô được làm một người máy đúng nghĩa. Còn Il-sun tìm cách lấy lòng tin của Young-goon để thuyết phục cô chịu ăn uống trở lại. Hai người dần dần trở thành những người “bạn” và ngày càng thân thiết.
Gíá trị của bộ phim trước hết là ở hình ảnh. Đây cũng chính là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên chất thơ và style rất riêng của Cyborg. Trong phim có nhiều đoạn khuôn mặt của các nhân vật chính được quay cận cảnh. Người xem có thể thấy thật rõ đôi mắt Young-goon mở to tròn xoe trông rất ngố, đôi lông mày rụng trắng trơn vì liệu pháp trị liệu của cô, và đôi môi đầy vẻ tinh nghịch mỗi khi mỉm cười của Il-sun. Màu sắc trong phim cũng rất đáng chú ý. Suốt hơn nửa đầu bộ phim, gam màu chủ đạo là màu xanh da trời nhạt của bệnh viện tâm thần, nhưng sau đó, khi hai nhân vật chính mỗi lúc một trở nên thân thiết, thế giới trước mắt họ càng ngày càng trở nên thơ mộng, tươi tắn hơn. Từ màu xanh nõn chuối bắt mắt của căn buồng bệnh viện mà họ bị giam, tới màu da cam rực rỡ của ánh nắng mặt trời khi Young-goon bay trên trời trên chiếc giường của cô, màu đỏ sậm của chú bọ nhấc bổng chiếc giường, và cuối cùng là sắc xanh tươi tắn đầy tràn sức sống của thảm cỏ.
Âm nhạc cũng là một yếu tố không thể thiếu của bộ phim. Khi Rain hát một bài hò Yodel rất rộn ràng và tươi vui, chiếc giường của Young-goon được nhấc bổng lên không trung và bay lên trời cao. Người ta có cảm giác chính tiếng hát của Il-sun đã đưa Young-goon bay vào thế giới tưởng tượng của riêng cô vậy. Trong phim còn có một bản nhạc không lời rất hay được sử dụng khi Young-goon tưởng tượng được gặp lại bà mình và lúc Il-sun và Young-goon cắm trại dưới trời mưa. Đoạn nhạc rộn ràng, ngọt ngào và đáng yêu tới mức sau khi xem phim, tôi đã quay đi quay lại đoạn cuối, khi tiếng nhạc bắt đầu vang lên. Tất cả chỉ là để được chìm trong tiếng dương cầm thánh thót ngân vang – bản nhạc chủ đề của Cyborg.
Nhưng điều làm nên cái duyên và cái riêng của I’m a cyborb but that’s ok không phải là những yếu tố yếu tố kĩ thuật phụ họa cho phim mà chính là sự ngộ nghĩnh và dí dỏm của nó. Sự hài hước của Cyborg không nằm trong phần lời thoại buồn cười hay thông minh (vì nhân vật chính bị tâm thần thì làm sao biết nói lời hoa mỹ). Những câu nói ngây ngô, khó hiểu, kì quặc, nhiều khi không hề make sense của nhân vật trong phim cũng khó có thể làm khán giả bật cười. Cái hay ở bộ phim là những chi tiết nhỏ nhặt, ngộ nghĩnh mà nhiều khi rất…thi vị trong phim. Ví dụ như cách đứng ngồi của các nhân vật trong phim, cách nhai nuốt thức ăn (bệnh nhân tâm thần béo ụch ịch trong phim nhai thức ăn rau ráu, còn Young-goon muốn cho ăn cũng phải dạy), cử chỉ đưa tay ra đằng sau sửa quần của Il-sun, đôi tai lừa và những chiếc mặt nạ quái đản của anh…
Nhưng điều ý nghĩa nhất mà tôi nhận thấy ở bộ phim chính là tính nhân bản của nó. Bộ phim có thông điệp rõ ràng, một thông điệp cũ kĩ mà nếu bạn thực sự chăm chú sẽ nhận ra ngay. Dễ nhận thấy một trong những chủ đề chính của bộ phim chính là khó khăn của những người bất bình thường trong việc kết nối, cảm thông và tìm hiểu nhau. Nhân vật Young-goon trong phim ít khi chịu nói chuyện với người xung quanh. Nhưng mỗi tối cô thường tới nói chuyện với chiếc đèn điện và máy bán hàng trong bệnh viện. Điều đó cho thấy cô không thể nào giao tiếp một cách bình thường. Cô không chịu ăn vì nghĩ mình là cyborg. Người ta làm đủ mọi cách ép cô ăn, tới khi vô hiệu thì dùng tới trị liệu. Nhưng Il-sun, “tên ăn cắp vặt” lại có một cách thuyết phục hiệu quả và thông minh hơn nhiều. Anh cho cô biết mình là một kỹ thuật viên và giả vờ cài một chiếc máy giống như một chiếc converter vào người cô. Như thế, chỉ cần Young-goon ăn cơm, chiếc converter sẽ chuyển cơm thành năng lượng, và cô chẳng cần xạc pin mà vẫn sống tốt. Anh đồng ý với Young-goon rằng cô là người máy (dù biết rõ Young-goon là người – khôn lắm chứ chả điên tí nào :D) và chiếm được lòng tin của cô.
Bộ phim, dù rất hài hước và dí dỏm, hoàn toàn không có ý chế giễu những người mắc bệnh tâm thần. Ngược lại, những gì nhà làm phim mong muốn truyền đạt chính là sự cảm thông. Không chỉ là sự cảm thông dành cho những người điên hay những người bất bình thường, mà còn là sự cảm thông đối với những tính cách bất thường vốn tiềm ẩn trong mỗi người. Xem phim ta có thể thấy tình cảm mà những người sống trong bệnh viện dành cho nhau. Một cô gái và một chàng trai tâm thần yêu nhau, hát cho nhau nghe. Các bác sĩ luôn dành thời gian khuyên nhủ và tìm hiểu bệnh nhân của mình. Il-sun tìm mọi cách thuyết phục Young-goon ăn để cô khỏi bị chết đói. Tính cách quải đản của Il-sun và Young-goon dường như bổ sung cho nhau, và tạo nên mối quan hệ mật thiết giữa họ.Tôi nghĩ mọi nhân vật trong bệnh viện tâm thần đó đều đáng yêu, theo cách của riêng họ, nếu bạn đủ kiên nhẫn để chú ý quan sát.
Góp phần không nhỏ tạo nên…thất bại về mặt doanh thu của I’m a cyborg but that’s ok và thành công trong việc gây thiện cảm của các nhà phê bình chính là diễn xuất của diễn viên chính, Im Su-jeong và Rain. Với Cyborg, Im Su-Jeong gây ấn tượng sâu sắc về một cô gái bất thường, kì quặc và yếu đuối, với nội tâm khá phức tạp. Nhân vật của cô vừa khiến ta thương cảm, vừa khiến ta đôi khi phải bật cười. Về phần Rain, anh đã có một phim điện ảnh đầu tay đáng nhớ. Đối với một diễn viên khá trẻ về tuổi đời lẫn tuổi nghề như Bi, vai diễn Il-sun trong Cyborg là một nỗ lực đáng ghi nhận. Nụ cười tinh nghịch và khuôn mặt khá “boyish” của Rain khá thích hợp với nhân vật. Nhưng chính diễn xuất mới của anh trong bộ phim mới chính là điểm thuyết phục người xem. Nhân vật Il-sun của anh vừa có gì đó hồn nhiên, trong sáng, và trẻ con, vừa mang một vẻ tinh nghịch, ‘khả nghi” hết sức đáng yêu. Hi vọng khán giả sẽ sớm được thấy sự xuất hiện của hai diễn viên Su-jeong và Rain trong nhiều tác phẩm điện ảnh thành công sắp tới của Hàn Quốc.
I’m a cyborg but that’s ok không phải là một masterpiece hay một bước đột phá trong điện ảnh. Nhưng đây là một bộ phim mới lạ, đầy sáng tạo, đáng yêu và đáng nhớ. Đạo diễn Park Chan Wook rất xứng đáng với giải Alfred Bauer Award mà ông nhận được ở Liên Hoan Phim Berlin cho sự tươi mới mà ông đem tới cho điện ảnh Hàn Quốc với bộ phim này.
Warning: Phim không dành cho những người có đầu óc quá thực tế. 😛
Viết ngày 24/5/2007
