1. Nỡ hay lỡ từ nào dùng đúng?
Nỡ hay lỡ từ nào dùng đúng còn tùy theo từng ngữ cảnh. Vì lỡ hay nỡ không phải viết sai chính tả mà sai do chúng ta nghe/viết lại không đúng tình huống, hoàn cảnh. Cụ thể để biết chính xác từ nào đúng bạn có thể tra cứu bảng sau.
Bảng phân biệt nỡ hay lỡ theo từng tình huống.
Thắc mắc thường gặp
Cụm từ dùng đúng
Cụm từ dùng sai
đã nỡ hay đã lỡ
đã lỡ
đã nỡ
không lỡ ăn hay nỡ
không nỡ ăn
không lỡ ăn
lỡ lòng nào hay nỡ lòng nào
nỡ lòng nào
lỡ lòng nào
lỡ tay hay nỡ tay
lỡ nay
nỡ tay
lỡ ăn hay nỡ ăn
lỡ ăn
nỡ ăn
nỡ nói hay lỡ nói
lỡ nói
nỡ nói
nỡ hay lỡ lòng
nỡ lòng
nỡ lòng
nỡ nằng hay lỡ làng
lỡ làng
nỡ nằng
không lỡ hay không nỡ
không nỡ
không lỡ
Không nỡ ăn hay không lỡ ăn
không nỡ ăn
không lỡ ăn
nỡ xe hay lỡ xe
lỡ xe
nỡ xe
nỡ lòng hay lỡ làng
Cả hai đều dùng đúng
Qua bảng trên, chúng ta thấy nỡ hay lỡ sẽ đúng hoặc sai theo từng trường hợp. Tiếng Nghệ sẽ đưa ra một số ví dụ sau để bạn đọc hiểu về hai từ này nhé.
-
Tôi không nỡ đánh con tôi
-
Tôi lỡ làm tổn thương con tôi
Xem thêm:
-
Chốn hay trốn là đúng? Trong tiếng Nghệ nói như thế nào?
-
Chổ hay chỗ? Tiếng Nghệ nói chỗ bằng từ gì?
2. Nỡ là gì? Dùng từ nỡ như thế nào?
Nỡ hay lỡ đều là từ có nghĩa. Vậy nỡ là gì? Dùng từ này như thế nào? Theo từ điển tiếng Việt, nỡ là động từ có nghĩa bằng lòng làm một việc gì mà biết rằng người có tình cảm không thể không làm. Ví dụ chúng ta nói:
-
Ép dầu ép mỡ ai nỡ ép duyên
-
Không nỡ lòng từ chối lời mời
-
Tôi không nỡ ăn khi nhìn người khác chưa có ăn
3. Lỡ là gì? Dùng từ lỡ như thế nào?
Lỡ hay nỡ đều có nghĩa, riêng từ “lỡ” là động từ có nghĩa như sau:
-
Do sơ suất làm xảy ra điều không hay khiến phải lấy làm tiếc, làm ân hận. Ví dụ chúng ta nói “lỡ tay đánh bạn”, “lỡ lời với bạn”, “lỡ miệng nói điều không hay”, “chuyện đã lỡ xảy ra rồi”…
-
Để cho điều kiện khách quan làm việc tốt nào đó qua mất đi một cách đáng tiếc. Ví dụ chúng ta nói “lỡ chuyến tàu”, “lỡ cuộc hẹn”, “bỏ lỡ cơ hội”…
4. Cách viết đúng chính tả vần n và l
Việc nhiều người thắc mắc nỡ hay lỡ là do hai từ này dễ phát âm nhầm. Một số vùng miền khi nói còn dùng lẫn lộn l và như nâng nâng hay lâng lâng. Vì thế khi viết hai từ này bạn đọc có thể làm theo cách sau nhé.
-
Vần l chủ yếu xuất hiện ở tiếng có âm đệm: loa, loan… Còn vần n không xuất hiện, trừ một số trường hợp ít dùng như noãn, noa…
-
l và n đều có các từ láy nhưng không láy âm với nhau: vần l lấy âm với chính nó và láy với nhiều phụ âm như lệt bệt, lò cò; còn vần n chỉ láy âm với chính nó như no nê…
-
Những từ láy có n hoặc l ở âm đầu thì tiếng thứ nhất thường là l.
-
Những từ chỉ vị trí thường bắt đầu bằng vần n như nấp, nọ, này…
5. Lỡ hay nỡ trong tiếng Nghệ là gì?
Ở trên chúng tã biết nỡ hay lỡ theo tiếng Việt phổ thông. Vậy hai từ này trong phương ngữ xứ Nghệ nói như thế nào? Xin thưa với bạn đọc, hai từ này lần lượt là: nỡ = nợ, lỡ = lợ. Ví dụ cụ thể như sau:
-
Nợ lòng mô mà mi bỏ gấy (nỡ lòng nào mà mày bỏ vợ)
-
Tau lợ tay rồi (tao lỡ tay rồi)
Hy vọng qua bài viết này bạn đọc đã biết nỡ hay lỡ dùng chính xác trong tình huống như thế nào và nói sang phương ngữ xứ Nghệ ra sao. Nếu còn thắc mắc bạn có thể nhắn tin qua Fanpage Tiếng Nghệ nhé!
Tổng hợp bởi www.nghengu.vn
