Thế nhưng hàng ngàn ngàn tỷ đồng đầu tư đang tập trung chủ yếu vào những xâu cá hay những chiếc giỏ, còn những chiếc cần câu có đầu tư, nhưng thiếu hướng dẫn cách câu.
Nhìn vào hạ tầng kinh tế miền núi như: Điện, đường, trường, trạm, chợ… mà chúng tôi hay gọi là những “chiếc giỏ” rõ ràng so với nông thôn vùng đồng bằng chắc chắn hơn hẳn nhiều nơi. Thế nhưng tất cả những “chiếc giỏ” được đầu tư đều bỏ không hoặc sử dụng rất lãng phí?
Điện cũng chỉ dùng để thắp sáng uống rượu, mở nhạc nghe đài nhảy múa; đường giao thông tần suất xe cộ qua lại ít, vì không có hàng hoá, cũng gần như “thả rông”; nhiều chợ xây xong bỏ hoang, trường học không đủ học sinh, vừa bàn giao xong đã có tờ trình xin kinh phí tu sửa….
Thiếu một tầm nhìn chiến lược, khi mà tỷ lệ tăng dân số ngày càng giảm, rồi đây không ít trường học phải bỏ không! Tâm lý của bà con thích cho những xâu cá. Và, nếu đáp ứng nguyện vọng này thì biết bao nhiêu cho đủ? Tâm lý dựa dẫm, ỷ lại vào Nhà nước rất lớn.
Khi tôi đang viết những dòng này, thì anh bạn tôi vừa đi cơ sở về, vẻ mệt mỏi và nét mặt bực bội, và anh bạn thốt lên rằng: “Tư tưởng ỷ lại đến thế là cùng.” Hỏi ra mới biết, anh được phân công chỉ đạo xã một xã vùng sâu phun thuốc diệt sâu bệnh hại lúa, cả cán bộ huyện và cán bộ trạm bảo vệ thực vật mang thuốc, bình bơm chờ mãi ở ngoài ruộng, đến tận trưa cũng chẳng thấy ai ra để hướng dẫn và tổ chức phun. Quay về xã hỏi thì nhận được câu trả lời: “Huyện đã thương thì thương cho trót, phun hộ ta với…”.
Đất nước đang ngày càng hội nhập sâu vào kinh tế khu vực và thế giới, sân chơi rộng, luật chơi chặt chẽ, khắc nghiệt đòi hỏi sự minh bạch công khai. Cách chơi mới đòi hỏi chúng ta phải thay đổi, không thể và không được đầu tư mãi vào những xâu cá và những cái giỏ, mà phải trang bị chi họ kiến thức, tập huấn kỹ thuật, dạy nghề, hướng nghiệp cho bà con. Cho họ những chiếc cần câu hướng dẫn họ cách câu, để họ biết câu và câu được cá!
Xung quanh chuyện những xâu cá, cái giỏ hay chiếc cần câu, nhưng vấn đề đặt ra là cần phải có cái nhìn rộng, toàn diện trong việc đầu tư vào miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số. Giải đáp được những câu hỏi này mới mong miền núi và đồng bào dân tộc thiểu số thoát nghèo bền vững.
Còn điệp khúc xâu cá, cái giỏ và cần câu đầu tư xong để đó, không phát huy được tác dụng, thì khác nào như đem muối bỏ biển?!
Phùng Văn Mùi
