Người lao động trong quá trình làm việc mà ốm đau bệnh tật phải nghỉ việc có thể được hưởng chế độ ốm đau – một chính sách an sinh của bảo hiểm xã hội bắt buộc. Vậy điều kiện và quyền lợi hưởng chế độ ốm đau như thế nào? Mời bạn hãy cùng EBH Thái Sơn tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Nội dung bài viết
1. Chế độ ốm đau là gì?
2. Điều kiện hưởng chế độ ốm đau của người lao động
3. Quyền lợi hưởng chế độ ốm đau từ ngày 01/7/2025
Người lao động ốm đau hưởng quyền lợi bảo hiểm xã hội
1. Chế độ ốm đau là gì?
Theo khoản 2 Điều 4 Luật bảo hiểm xã hội năm 2024, chế độ ốm đau (CĐÔĐ) là một trong 05 chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc nhằm hỗ trợ người lao động khi họ phải nghỉ việc do bị ốm đau bệnh tật, tai nạn mà không phải tai nạn lao động hoặc phải chăm sóc con dưới 7 tuổi bị ốm.
Mục tiêu của chế độ này là hỗ trợ người lao động có thời gian nghỉ ngơi hồi phục sức khỏe và đảm bảo thu nhập tạm thời trong thời gian không thể làm việc.
Đây là một chính sách an sinh xã hội ý nghĩa và cần thiết giúp bảo đảm thu nhập tạm thời cho người tham gia khi phải nghỉ việc do ốm đau, bệnh tật. Đối với bản thân người lao động, tiền trợ cấp từ chế độ ốm đau BHXH sẽ hỗ trợ một phần chi phí khám chữa bệnh giúp người lao động vẫn đảm bảo duy trì cuộc sống và nhanh chóng trở lại tiếp tục với công việc.
Từ ngày 01/7/2025 Chế độ này được Pháp luật quy định tại Chương V Mục 1 Luật BHXH năm 2024.
2. Điều kiện hưởng chế độ ốm đau của người lao động
Theo khoản 2 Điều 42 Luật BHXH 2024, điều kiện để người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc được hưởng chế độ ốm đau là thuộc một trong 06 trường hợp sau:
-
Điều trị khi mắc bệnh mà không phải bệnh nghề nghiệp.
-
Điều trị khi bị tai nạn mà không phải là tai nạn lao động.
-
Điều trị khi bị tai nạn khi đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc về nơi ở theo tuyến đường và thời gian hợp lý theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.
-
Điều trị, phục hồi chức năng lao động khi thương tật, bệnh tật tái phát do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc do bị tai nạn khi đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc về nơi ở theo tuyến đường và thời gian hợp lý.
-
Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người theo quy định của pháp luật.
-
Chăm sóc con dưới 07 tuổi bị ốm đau.
2.1 Các trường hợp không được hưởng chế độ ốm đau
Theo khoản 2 Điều 42 Luật BHXH 2024 cũng quy định cụ thể 04 trường hợp người lao động không được hưởng chế độ ốm đau BHXH gồm:
TH1 › Tự gây thương tích hoặc tự gây tổn hại cho sức khỏe của mình.
TH2 › Sử dụng chất ma túy, tiền chất ma túy theo danh mục do Chính phủ quy định. Trừ trường hợp › Sử dụng thuốc tiền chất hoặc thuốc dạng phối hợp có chứa tiền chất theo chỉ định của người hành nghề khám chữa bệnh (KCB) thuộc cơ sở KCB.
TH3 › Trong thời gian lần đầu phải nghỉ việc để điều trị, phục hồi chức năng lao động khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
TH4 › Trong thời gian nghỉ việc thuộc các trường hợp được hưởng CĐÔĐ trùng với thời gian:
-
Nghỉ theo quy định của pháp luật về lao động.
-
Nghỉ việc hưởng nguyên lương theo quy định của pháp luật chuyên ngành khác.
-
Nghỉ việc hưởng chế độ thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe theo quy định về BHXH.
Thay đổi về quyền lợi nghỉ hưởng chế độ ốm đau của NLĐ từ ngày 01/7/2025
3. Quyền lợi hưởng chế độ ốm đau từ ngày 01/7/2025
Từ ngày 01/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực mang đến nhiều thay đổi quan trọng về quyền lợi hưởng chế độ ốm đau cho người lao động. Theo đó, điều 43 Luật này quy định, thời gian nghỉ chế độ ốm đau BHXH của NLĐ được xác định theo thời gian đóng BHXH và điều kiện làm việc, không phân biệt mắc bệnh gì.
Đặc biệt, NLĐ nghỉ ốm đau dưới nửa ngày cũng sẽ được hưởng chế độ này.
3.1 Thời gian hưởng của người lao động
Theo quy định tại Điều 43 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, thời gian hưởng chế độ ốm đau được quy định rõ ràng hơn, đảm bảo quyền lợi cho người lao động.
Thời gian tối đa hưởng chế độ ốm đau trong một năm (từ 01/1 đến 31/12) tính theo ngày làm việc thực tế và không bao gồm:
-
Ngày nghỉ lễ, tết.
-
Ngày nghỉ hằng tuần (thứ Bảy; Chủ nhật).
Số ngày nghỉ hưởng chế độ ốm đau đối với trường hợp và thời gian đóng BHXH bắt buộc được tổng hợp trong bảng sau:
STT
Thời gian đã đóng BHXH bắt buộc
Số ngày nghỉ hưởng chế độ
NLĐ làm việc trong điều kiện bình thường
NLĐ làm nghề, công việc (đặc biệt) nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn
1
Dưới 15 năm
30 ngày
40 ngày
2
Từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm
40 ngày
50 ngày
3
Từ đủ 30 năm trở lên
60 ngày
70 ngày
Trường hợp người lao động đã nghỉ hết thời hạn hưởng chế độ ốm đau mà vẫn phải tiếp tục điều trị thì vẫn được nghỉ làm hưởng CĐÔĐ nhưng thuộc trường hợp nghỉ việc do mắc bệnh thuộc danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày.
3.2 Mức hưởng chế độ ốm đau của người lao động
Theo Điều 45 Luật BHXH 2024 người lao động hưởng chế độ ốm đau ngoài ngày nghỉ hưởng lương còn được nhận khoản tiền trợ cấp ốm đau với các mức hưởng được tính như sau:
Mức hưởng chế độ ốm đau BHXH cho mỗi ngày nghỉ việc bằng 75% mức tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của tháng gần nhất trước tháng nghỉ việc hưởng CĐÔĐ.
› Công thức tính: Mức hưởng/tháng = 75% Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của tháng gần nhất trước tháng nghỉ việc hưởng chế độ.
3 trường hợp khi tính mức hưởng trợ cấp ốm đau của người lao động
3.2.1 Mức hưởng trợ cấp ốm đau cho 1 ngày
Theo Khoản 5 Điều 45 Luật BHXH quy định mức hưởng trợ cấp ốm đau 01 ngày được tính bằng mức hưởng trợ cấp ốm đau theo tháng chia cho 24 ngày. Công thức tính như sau:
Mức hưởng/ngày = Mức hưởng/tháng x Số ngày nghỉ 24 ngày
Cũng theo quy định tại khoản này, mức hưởng trợ cấp ốm đau đối với trường hợp người lao động được nghỉ 0,5 ngày được tính bằng một nửa mức hưởng trợ cấp ốm đau một ngày. Công thức tính như sau:
Mức hưởng 0,5 ngày = Mức hưởng một ngày 2
› Đối với trường hợp người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau không trọn ngày, mức hưởng trợ cấp ốm đau được tính như sau:
-
Nghỉ việc dưới nửa ngày được tính là nghỉ nửa ngày.
-
Nghỉ việc từ nửa ngày đến dưới một ngày được tính là nghỉ một ngày.
3.2.2 Mức hưởng chế độ ốm đau do mắc bệnh phải nghỉ dài ngày
Đối với trường hợp người lao động nghỉ hết số ngày nghỉ hưởng chế độ ốm đau mà vẫn phải tiếp tục điều trị thì vẫn được nghỉ tiếp hưởng chế độ, tuy nhiên mức hưởng đổi với trường hợp người lao động nghỉ hưởng chế độ ÔĐ do mắc bệnh dài ngày được quy định tại Khoản 3 Điều 45 Luật BHXH 202. Theo đó mức hưởng được tính được tổng hợp trong bảng như sau:
STT
NLĐ đã đóng BHXH bắt buộc
Mức hưởng
1
› Từ đủ 30 năm trở lên
› 65% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH
2
› Từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm
› 55% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH
3
› Dưới 15 năm
› 50% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH
Như vậy, quyền lợi hưởng chế độ ốm đau của người lao động phụ thuộc vào 2 yếu tố là số ngày nghỉ và tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. Người lao động tham gia BHXH bắt buộc càng lâu và mức đóng càng cao thì mức hưởng trợ cấp khi ốm đau càng lớn.
Trên đây là những chia sẻ từ Bảo hiểm xã hội điện tử eBH về chế độ ốm đau theo quy định mới của Luật BHXH năm 2024. Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về hồ sơ và quy trình thủ tục hưởng chế độ có thể đọc thêm tại mục bài viết liên quan bên dưới.
Để được tư vấn và hỗ trợ trực tiếp bạn đọc có thể liên hệ cơ quan BHXH nơi tham gia bảo hiểm hoặc liên hệ tổng đài HTKH 24/7 miễn phí của EBH 1900.558872 – 1900.558873 để được giải đáp thắc mắc.
Tài Phạm
📅 Lần cập nhật gần nhất ngày › 06/10/2025
Bài viết liên quan
› Quy định về hồ sơ hưởng chế độ ốm đau bảo hiểm xã hội
› Người lao động có được hưởng chế độ ốm đau ở 2 nơi không?
