Bạn đã từng gặp tình huống AI trả lời vô cùng thông minh đến mức ngạc nhiên… hoặc hoàn toàn sai ý khiến bạn thất vọng? Thực tế là AI không thể thay bạn suy nghĩ. Việc sử dụng AI cũng không chỉ đơn giản là “gõ vài dòng rồi đợi kết quả”. Sự khác biệt lớn nhất nằm ở cách bạn đặt câu hỏi, hay chính xác hơn, là cách bạn viết câu lệnh (prompt).
Trong bài viết này, UPLIFT sẽ giúp bạn hiểu rõ prompt là gì, tại sao nó quan trọng và 04 yếu tố cần thiết giúp bạn tạo ra câu lệnh prompt chất lượng, rõ ràng, và cực kỳ hiệu quả.
1. Ai cũng dùng AI – Dùng sao để hiệu quả?
Generative AI đang thay đổi cách chúng ta làm việc và sáng tạo. Tuy nhiên, để khai thác tối đa sức mạnh của nó, bạn cần hiểu rõ cách sử dụng hiệu quả. Một kết quả chất lượng không chỉ phụ thuộc vào năng lực của AI mà còn nằm ở cách bạn giao tiếp với nó. Đằng sau mỗi kết quả đáng tin cậy là cả một quá trình tư duy, kết hợp các yếu tố quan trọng như:
- Kỹ năng đặt câu hỏi hiệu quả
- Quan điểm đa dạng về một vấn đề
- Kiến thức, kinh nghiệm và trải nghiệm
- Chiến lược và mục tiêu rõ ràng
- Vận dụng và thực hành liên tục
Trong đó, xây dựng prompt – câu lệnh giao tiếp với AI là bước cơ bản nhất. Prompt chính là cầu nối giữa người dùng và AI, giúp AI hiểu bạn cần gì, theo hướng nào và kỳ vọng kết quả ra sao. Khi bạn viết đúng, bạn đang đặt nền móng vững chắc cho tương tác hiệu quả với AI.
2. Prompt là gì và 04 yếu tố cần thiết để tạo prompt hiệu quả
2.1. Prompt là gì?
Prompt có thể là một câu hỏi, một mệnh lệnh, hoặc một đoạn mô tả chi tiết được cung cấp với mục đích hướng dẫn AI hiểu đúng ý định của người dùng và tạo ra kết quả phù hợp. Quan trọng hơn, nó chính là ngôn ngữ giao tiếp giữa con người và AI. Một prompt tốt sẽ giúp AI phản hồi chính xác, súc tích và mang lại giá trị thực tế cao hơn.
2.2. 04 yếu tố quan trọng để xây dựng một câu lệnh prompt hiệu quả
Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc AI hiểu và trả lời đúng yêu cầu. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả cao nhất, một câu lệnh phải đáp ứng đầy đủ 04 yếu tố quan trọng sau:
- Nhập vai (Role)
Gắn AI trở thành chuyên gia trong lĩnh vực đó, với vai trò cụ thể để giúp định hướng cách AI tư duy và trả lời hiệu quả.
Ví dụ: Bạn là chuyên gia về: dịch vụ CSKH, chuyên gia MKT, chiến lược gia, Quản lý Bán hàng, Bác sĩ Tim Mạch,…
- Thông tin đầu vào (Input)
Một câu lệnh không đầy đủ bối cảnh sẽ khiến AI suy đoán hoặc đưa ra phản hồi chung chung. Việc đưa thêm thông tin, dữ liệu hoặc mô tả cụ thể sẽ giúp kết quả chính xác hơn.
Ví dụ: Công ty tôi chuyên về [lĩnh vực], sản phẩm của tôi là [sản phẩm chính]; Tôi sắp có một sự kiện dành cho nhóm khách hàng [khách hàng mục tiêu],….
- Mệnh lệnh cụ thể (Task/ Action)
Chỉ rõ bạn muốn AI thực hiện hành động gì: viết bài, liệt kê, phân tích, đặt câu hỏi, tóm tắt, phản biện… Điều này giúp tránh tình trạng AI hiểu sai mục đích.
Ví dụ: Hãy giúp tôi viết 3 câu chào hàng bán [tên sản phẩm] mang phong cách chuyên nghiệp; Hãy tóm tắt nội dung thành 3 ý chính; Hãy viết lại [nội dung] bằng tiếng Anh…
- Mô tả kết quả mong muốn (Output)
Bạn mong đợi kết quả được trình bày theo dạng nào? Bảng biểu, đoạn văn, danh sách gạch đầu dòng, cấu trúc 3 phần…? Việc mô tả đầu ra giúp AI tạo phản hồi đúng định dạng.
Ví dụ: Hãy viết bài post Facebook khoảng 300 từ và bài Website 500 từ về [nội dung cần viết]
Gợi ý dòng lệnh tổng hợp: Đóng vai một chuyên gia tư vấn marketing, hãy viết bản tóm tắt chiến lược quảng bá sản phẩm mới dài 300 từ. Nội dung cần chia thành các đoạn gạch đầu dòng, bao gồm: tên chiến dịch sáng tạo, đối tượng mục tiêu (giới trẻ 18-25 tuổi tại các đô thị lớn ở Việt Nam), kênh truyền thông chính (TikTok, Instagram, Facebook), và ý tưởng nội dung dễ viral. Sử dụng giọng văn chuyên nghiệp, thân thiện, phù hợp với văn hóa trẻ trung, năng động của startup.
3. Từ viết prompt hiệu quả đến làm chủ giao tiếp với AI
Prompts không chỉ dừng lại ở việc tạo nội dung văn bản mà còn có thể được sử dụng để định hướng AI tạo ra hình ảnh hoặc video. Khi xây dựng prompt cho các loại nội dung này, bạn cần bổ sung thêm các yếu tố đặc thù như:
- Phong cách hình ảnh: tranh kỹ thuật số, ảnh thực tế, phong cách hoạt hình…
- Góc máy: Chụp từ trên xuống, cận cảnh, toàn cảnh…
- Chủ thể: Ngoại hình, trang phục, biểu cảm…
- Môi trường: Ánh sáng, thời tiết, bối cảnh xung quanh…
- Ý nghĩa: Thông điệp hoặc cảm xúc muốn truyền tải.
- Màu sắc: Sắc độ, ánh sáng, hiệu ứng cần thiết.
Gợi ý dòng lệnh tổng hợp: Tạo hình ảnh cô gái Việt Nam trẻ tuổi mặc áo dài truyền thống, nét mặt tươi cười tự nhiên. Phong cách tranh kỹ thuật số 3D, góc nhìn chân dung từ trên xuống. Bối cảnh là vỉa hè với xe đạp, hoa hồng, tường cũ và cây xanh xung quanh. Hình ảnh cần truyền tải vẻ đẹp truyền thống và tự nhiên của phụ nữ Việt Nam, sử dụng tông màu ấm, ánh sáng tự nhiên, hiệu ứng mịn màng, sắc nét.
Xây dựng câu lệnh (prompt) hiệu quả là một kỹ năng quan trọng, nhưng nếu không biết cách bắt đầu đúng, bạn có thể mất rất nhiều thời gian để làm chủ. Khóa Đào Tạo AI “PHÁT HUY SỨC MẠNH AI – ỨNG DỤNG AI GIA TĂNG HIỆU SUẤT”của UPLIFT mang đến cho bạn một lộ trình bài bản và thực tiễn, với các nội dung sau:
- Làm quen và thành thạo kỹ năng viết prompts.
- Thực hành trên các tình huống thực tế để nâng cao khả năng sáng tạo.
- Ứng dụng AI vào viết nội dung, tạo hình ảnh, phân tích dữ liệu và truyền thông.
- Tiết kiệm thời gian, tối ưu năng suất và tạo lợi thế cạnh tranh.
Đăng ký ngay khóa học AI tại UPLIFT để từng bước trở thành người dùng AI thông minh, khai thác tối đa sức mạnh công nghệ và nâng cao hiệu quả công việc mỗi ngày!
